مجید قیصری
داستاننویسان درباره پیامبر اسلام سکوت کردهاند
مجید قیصری با انتقاد از سکوت داستان نویسان درباره نوشتن از حضرت محمد (ص) مجوز برگزاری جشنواره خاتم را پاسخ به این پرسش دانست و گفت: درباره چنین شخصیت تاثیرگذاری، در ادبیات و سینما، آثار شاخص چندانی تولید نکردهایم.
مجید قیصری، دبیر جشنواره خاتم در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در مقایسه کمی و کیفی آثار در دوره اول، گفت: بیش از ۹۰۰ اثر در دوره نخست به دبیرخانه جشنواره ارسال شد که در دوره دوم با کاهش ۶۰۰ شرکت کننده رو به رو بودیم.
این داستاننویس در تشریح فعالیتهای انجام شده دبیرخانه جشنواره توضیح داد: کتاب مجموعه آثار منتخب هر دو دوره جشنواره به طور جداگانه منتشر شده و با خواندن این دو مجموعه می توان تفاوت فضا و کیفیت آثار را بهخوبی حس کرد. از نظر کیفیت آثار در دوره دوم راضیکنندهتر بود. البته به این معنا نیست که به این سطح راضی باشیم، ولی فضایی را تجربه میکنیم که در ادبیات داستانی ایران کمسابقه بوده و ویژگی این حرکت، داستاننویسی حول محور یک شخصیت است.
قیصری در تحلیل آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره افزود: در دوره نخست، حجم زیادی از آثار بازنویسی تاریخ بوده، در حالیکه رویکرد اصلی بازآفرینی داستانهای تاریخی است. رونویسی از تاریخ سادهتر است و حتی افرادی هم که تجربیاتی در نوشتن داشتند در این راستا داستان نوشته بودند، ولی در دوره دوم، بیشتر آثار مسائل روز را دستمایه قرار دادهاند و فضای معاصرتری را تجربه کرده اند. امیدواریم در دوره سوم با توجه به الگوها و نمونههای موجود و تاکید بر رویکرد جشنواره، شاهد شرکت نویسندگان باتجربهتر و همچنین آثار قابل تاملتر باشیم.
نویسنده کتاب «شماس شامی» ادامه داد: نویسندگان حرفهای کمتر در جشنواره ها شرکت میکنند و حضور چشمگیری ندارند.باید گفت که در دوره نخست چند اثر از نویسندگان شناخته شده،وجود داشت، ولی در دوره دوم کمتراثری از داستاننویسان با تجربه دیده شد. البته در حوزه کودک و نوجوان خوشبختانه داستاننویسان حرفهای هم اثر ارسال کرده بودند. اینکه نویسندگان مطرح کمتر به اینگونه جشنواره اثر ارسال میکنند، از زاویهای اثر مخرب دارد.
قیصری با تاکید براین نکته که عدم حضور نویسندگان با تجربه اثر تخریبی بر یک جشنواره دارد، توضیح داد: اگر نویسندگان حرفهای در دورههای آینده جشنواره اثر ارسال کنند، همه آثار حرفهای و نوقلمان یکجا مقایسه و ارزیابی نخواهد شد و ملاکهای ارزیابی هم متفاوت میشود.
قیصری با اشاره به این مسئله که آثار قابل تاملی با موضوع پیامبر اسلام نوشته نشده، درباره انگیزه اصلی از برگزاری جشنواره خاتم گفت: فلسفه جشنواره خاتم این بوده که چون داستان ادبی درباره حضرت محمد (ص) کمتر تولید شده، بر اساس سیاستهای برنامه ریزی شده، آثاری در این زمینه نوشته شوند. هدف این است داستانهایی که جنبه ادبی خوبی دارند، به جامعه معرفی شوند.
نویسنده داستان «طنابکشی» با بیان این نکته که داستان نویسان درباره پیامبر اسلام در آثارشان سکوت کردهاند، ادامه داد: در واقع پاسخ به این سوال که چرا رمان و داستان درباره پیامبر (ص) در کشور نداریم، محور جشنواره خاتم است.
وی تاکید کرد: کارشناسان باید تحلیل کنند که چرا درباره چنین شخصیت تاثیرگذاری، سکوت کردهایم و در ادبیات و حتی سینما درباره شخصیت پیامبر (ص) آثار شاخص چندانی تولید نکردهایم.
قیصری ادامه داد: تاکنون در خارج از مرزهای ایران درباره حضرت مسیح (ع) بیش از ۲۰۰ اثر ساخته و تولید شده، همچنین درباره حضرت موسی (ع) بیش از ۵۰ اثر و درباره بودا نیز بیش از ۳۰ اثر تولید شده است؛ امیدواریم جشنواره خاتم بتواند خلاء داستان با موضوع پیامبر اسلام را پر کند.
دبیر جشنواره ادبی خاتم، در پایان گفت: باور ما این است که داستان، پایه و اساس هنر است. میتوانیم برای نگارش نمایشنامه، فیلمنامه و کمیکاستریپ از داستان کمک بگیریم. جشنواره خاتم میتواند در این مسیر حرکت کند و در اثرگذاری بر هنر نیز موثر باشد. آرزوی جشنواره خاتم این است که در دورههای آینده داستان بلند، نمایشنامه و فیلمنامه نیز به بخشهای جشنواره افزوده شود.